نا آرامي شهري در تهران و بقيه نواحي (5 و 6 دسامبر 1978)
استفاده اداري محدود
شماره گزارش: 669030978 8 دسامبر 1978 ـ 17 آذر 1357
از: دفتر تحقيقاتويژهنيرويهوايي، تهران به: فرماندهيتحقيقاتويژهنيرويهوايي
موضوع: ناآراميشهري در تهران و بقيهنواحي (5 و 6 دسامبر 1978)
16ـ خلاصه: تظاهرات تقريباً در مقياسكم‌تري پس از 3 شب و اعمال مقررات حكومتنظامي ادامه دارد. گزارشات رسيدهحاكي از خريد و فروش ميزانبسياري از پارچه‌هايچلواريويژهكفن است. گزارش مي‌شودكهنوارهاي ضبط شده درباره روز مرگ درباره روز مرگ در 11 دسامبر 78 و اينكهخمينيبرايهدايت مردم بازخواهد گشت، توزيعمي‌شود.
22 ـ جزييات:
الفـ (بدون طبقه‌بندي) اين گزارش حاوي مطالب بررسي نشده است. طرحها و سياستهانبايدمنحصراً بر اساس اين گزارش اخذ شده ياتغيير داده شوند.
بـ منبع مركزخبري سفارت آمريكا در تهران است (MIC) كه اطلاعات زير را در رابطه با ناآرامي در شهرهايايران در 5 و 6 دسامبر 78، ارائه داده است:
5 دسامبر 78:
1ـ تهران در محلات كامران[كامرانيه] ، پهلوي، گيشا، نياوران، كوروشكبير، سلطنت‌آباد و اختياريه (نواحيشمالي و شمال شرقي شهر) پس از ساعات منع رفت و آمد شعارها و فريادهايمردمي و صدايتيراندازيسلاحهايسبك به گوش مي‌رسيد.
2ـ تهرانـ صدايتيراندازي در ناحيهشمالي تهرانيعنيفرمانيه در طول روز به گوش مي‌رسيد.
3ـ اصفهان ـ از ساعت 3:00 تا 21:00 تيراندازيهايپراكنده در ناحيه شمال شرقي شهر به گوش مي‌رسيد. صدايفرياد و شعار هم شنيدهمي‌شد، ولي مشخص نبود كه از نوار پخش مي‌شود و يا تظاهرات زنده است. در شهرهاي شهرضا و آباده، كه هر دو در جنوب اصفهان قرار دارند، تظاهرات پس از ساعات منع عبورو مرور هم رخ داد (منع عبور و مرور در اصفهان از ساعت 20:00 شروع مي‌شود).
6 دسامبر 78:
1ـ تظاهرات پس از ساعات منع عبور و مرور همراه با تيراندازيهايي در محلات گيشا، كامران[نيه]، تجريش، ميرداماد، فرمانيه، دولت و سلطنت‌آباد در شمال و شمال شرق تهران گزارش شده است.
2ـ در طول روز تظاهراتي در بازار و ميدانفردوسي در جنوب تهران برگزار گرديد.
3ـ در اصفهان پس از چهار روز اولين تظاهرات در طول روز برپا گرديدولي در اثر تيراندازيمتفرق شده و خاتمه يافت.
4ـ بوشهرـ در جرياندرگيريبينمأمورينانتظامي و تظاهركنندگانيكپليس و يكروحانيكشته شدند.
ج- منبع يكي از فرماندهان نيرويهواييآمريكا و شخصي قابل اعتماد است. وي مطالب زير را اظهار داشت: يككنتراتچيايراني قابل اعتماد كهبراي واحد منبع كارمي‌كند و منبع با توجه به تجربيات گذشته خود فكرمي‌كند با سازمان امنيتكشورميزبان در تماس باشد و قبلاً هم اطلاعات قابل اعتمادي را ارائه داده به وي گفته كه در طول دو هفته گذشته چندينميليون متر چلوار سفيد از سوي تجار بازار خريداري و بازفروش شده است. منبع فرعي افزود اين پارچه را جهت كفنكردن اجساد به كارمي‌برند و اگر شخص زنده‌اي آن را به تن كند نشان از آمادگي آن شخص جهت مردن است. (منبع: سرهنگ دوم پالدوير، گروهبان ترويسوليوان).
دـ منبع كهاولين بار گزارش ميدهد، يك افسر بازنشسته نيرويهواييآمريكاستكه به عنوان معاون مديرعاملشركتTRW در تهران كارمي‌كند. منبع گزارش ميدهد يك سرگرد نيرويهواييشاهنشاهيايران (IIAF) ، كه معاون مدير طرح و عملياتايننيرو است و قبلاً افسر اطلاعاتينيرويهواييايران بوده به وي گفته هزاران نوار كاست از فرانسه به ايران آورده مي‌شوند.
اين نوارها كه خود منبع فرعي هم آنها را شنيده است، حاكي از آنند كهآيت‌اللهخميني روز 11 دسامبر 78 به ايرانبازمي‌گردد و آن روز روز مرگ خواهد بود. مؤمنين در آن روز خانه به خانه راه افتاده و كافرين را مي‌كشند. ظاهراً اين نوارها را در بين مساجد و افراد ايرانيتوزيعكرده‌اند. منبع مي‌گويدكه منبع فرعي به شايعاتبي‌اساس گذشته وقعينمي‌گذاشت، ولياين بار واقعاً نگران بوده است. منبع در اين باره از يك افسر ارشد نيرويهواييايران سئوال كرد و اين افسر مسئله را شايعه‌ايبي‌اساس ندانسته است. (منبع: جوزف ليورتاش، گروهبان جان اورشاك).
نظرياتتهيهكننده: سطح تظاهرات روزانه كه در 2 دسامبر 78 به اوج رسيده بود به نحو چشمگيري تنزل يافته است.
به نظر مي‌رسد تظاهرات شبانه بيشترفريادها و شعارهايي است كه از رويپشت‌بامها پخش مي‌شوند، اجتماعات كوچكي هم كهتشكيلمي‌شود در اثر پرتاب منور و تيراندازيهاي سربازان متفرقمي‌شوند. فعاليتهاي شبانه مذكوركه غالباً با قطع برق هم همراه است نوعي حالت رواني آزاردهنده در بين جامعه ايرانيها و خارجيهاي شهر به وجود مي‌آورد. شب 6 دسامبر 78 برخلاف شبهاي قبل برق نرفت؛ ولي، گزارشي درباره نوار صداهاي تظاهرات و تيراندازي واصل نشد. در طول هفته پيش گزارشات تأييد نشده متعددي به دستمان رسيدهكهخريدكفن به طور وسيع را خبر مي‌دهند. وليايناولين بار است كهيكي از منابع مورد اعتماد نيزاين مطلب را به اطلاع رسانده است. احتمالاً تظاهركنندگاناينكفن‌ها را به علامت شهادت‌طلبي در روزهايعزايبسيارعميق 10 و 11 دسامبر 78 خواهند پوشيد.
البته رسم سنتي عزاداريهاي مذكور اين نيست. توزيع گزارش شده نوارهايكاستيكهحاكي از احتمال وقوع اقداماتيعليهخارجيان در روز 11 دسامبر 78 مي‌باشند، را نمي‌توان تحت عنوان شايعه، بي‌اهميت شمرد. به علاوه، با توجه به ناداني و پذيرششايعات در بينناراضيانمذهبي از هر دسته و گروه، حتي اگر ثابت شود كهاين مطالب دروغ بوده، ممكن است گروهيپياممذكور را به مورد اجرا گذارند. دولت ايران اعلام كردهكهروزهاي 9 تا 11 دسامبر 78 تعطيلرسمي خواهند بود. در حالت عادي فقط روز عاشوراكه امسال مصادف با 11 دسامبر شده، تعطيلرسمي است.