حماس و تصمیمات دشوار

من با خواندن روزنامه ها و مشاهده کانال های تلویزیونی، نظر کارشناسان و تحلیلگران سیاسی را در مورد اقدامات جنبش مقاومت اسلامی حماس  پیگیری و مشاهده کرده ام. من دیده ام که برخی از این افراد از واقعیت های داخلی جنبش حماس بی خبرند. این در حالی است که صراحت، صداقت و شفافیت کامل از ویژگی های اصلی این جنبش است و هر کس که علاقه مند باشد می تواند بدون تأثیر پذیری از عوامل گمراه کننده، این مسئله را به راحتی مشاهده کند. این شعر متنبی ـ از شعرای معروف عرب ـ وصف مناسبی برای آن تعدادی است که از حقایق جنبش ناآگاهند:
و من یک ذا فم مر مریض / یجد مرا به الماء الزلالا
هر کس که دهانش تلخ باشد آب گوارا را هم تلخ احساس می کند
به اعتقاد من اظهارات بی اساس برخی تحلیلگران دلایلی دارد، اما این دلایل هیچ قابل توجیه نیست. بسیاری از این متفکران با جنبش هایی زیسته اند که به گفته های خود عمل نمی کنند و تنها سیاست تحریف و پنهانکاری را پی می گیرند، البته پنهانکاری اگر برای گمراه کردن دشمن باشد، بسیار خوب است، اما اگر از آن برای گمراه کردن ملت خود استفاده شود، آلت دست قرار دادن تلقی می شود.
برخی از این متفکران روابط نزدیکی با این جنبش ها داشته اند و برخی نیز عضو این جنبش ها بوده اند، اما رابطه آنان بر اساس رقابت های کشنده بر سر مقام و منصب شکل گرفته بود و آنان برای دستیابی به اهداف شخصی خود مصلحت عمومی را زیرپا می گذاشتند. این مسئله بارها آتش کینه را در میان اعضای یک سازمان شعله ور ساخته است. برخی از این متفکران نیز در میان جنبش هایی زیسته اند که تصمیم گیری ها در آن از سوی یک نفر صورت می گیرد و اگر آن فرد چیزی گفت، دیگران فقط باید بپذیرند. چنین متفکرانی این ذهنیت های منفی را در مورد حماس نیز صادق می دانند ـ حال آن که چنین امری صحیح نیست ـ آنان سخنان ما را جدی نمی گیرند و از فهم رابطه برادری که در بین رهبران این جنبش از یک طرف و میان رهبران و اعضا از سوی دیگر و نیز رابطه میان اعضا با یکدیگر، عاجزند. آنان از درک روند تصمیم گیری ها در جنبش حماس که از راه مشورت و با رأی اکثریت به دست می آید، ناتوانند. آنان فراموش کرده اند که پرستش یک فرد در این جنبش اسلامی مرسوم نیست، بلکه چنین امری با اصول این جنبش که همان اصول و مبادی دین حنیف اسلام است، اصلاً سازگاری ندارد.
شکی نیست که ناآگاهی از واقعیت های این جنبش موجب می شود در بررسی این جنبش نتایج نادرست و نظریه های ناصحیحی به دست آید. خبرهای زیادی در مورد این که حماس در حال از هم پاشیدگی و دو دستگی است، منتشر شد، اما هر روز که گذشت عکس آن بر همگان ثابت شد و همه از میزان همبستگی داخلی در این جنبش آگاه شدند. اما (متأسفانه) برخی صاحب نظرانی که مرتکب اشتباه می شوند به خود اجازه نمی دهند که از خطاهای گذشته عبرت بگیرد و از تکرار آنها بر حذر باشد. این گونه افراد بر برداشت نادرست خود پافشاری می کنند و خیلی زود اشتباهات جدیدی را مرتکب می شوند. برخی نیز می گویند که جنبش حماس اصول خود را تغییر داده است و اکنون همان چیزهایی را که در گذشته با آن مخالف بود، پذیرفته است. این گونه افراد نیز پس از مدتی خواهند فهمید که جنبش حماس به اصول خود پایبند مانده است و این خود آنان بوده اند که اشتباه می کردند. این افراد حاضر نیستند که برای فهمیدن درست مسئله جهت اجتناب از پیش بینی های نادرست به خود مراجعه کنند. به نظر من دلیلی برای این که متفکری اشتباهی را تکرار کند، چیزی جز آن نیست که او هوا و هوس خود را به جای حقیقت مبنا قرار داده است.
جنبش حماس موضوع آتش بس را از مدت ها پیش در دست بررسی داشت. این مسئله در نوار غزه و به صورت همزمان در همه استان های کرانه باختری نیز بررسی شد. در زندان ها نیز به علت آن که تعداد زیادی از رهبران جنبش در پشت میله های زندان به سر می بردند، مورد ارزیابی قرار می گرفت. حماس نمی تواند از نظر این افراد چشم پوشی کند و یا به بهانه آنکه این افراد در زندان هستند، نظر آنان را نپذیرد. مسئله مذکور همزمان از سوی رهبران جنبش در خارج از فلسطین نیز بررسی شد و تماس دائمی میان ما و همه رهبران جنبش در هر جا که حضور داشتند، برقرار بود. همه جوانب منفی و مثبت مسئله را با دقت، امانت و استقلال کامل سنجیدیم. ما سنگینی بار امانتی را که پروردگار عز و جل بر دوش همه ما نهاده است مورد توجه قرار دادیم و در پایان از طریق شورا که جهان تاکنون نظیر آن را مشاهده نکرده است، تصمیم نهایی را اتخاذ کردیم، زیرا نظری که با مشورت به دست آید از عوامل تأثیر گذار خارجی مانند فشار های مالی یا مقام و منصب تأثیر نمی پذیرد و تنها احساس مسئولیت به دور از سیاست ترغیب و ترهیب در این تصمیم گیری مؤثر بوده است. فضایی که به هنگام بررسی اوضاع جاری بر رهبران جنبش حاکم بود، فضایی آکنده از دوستی و صمیمیت و روح برادری و اخوت بود، به همین سبب به کسانی که لذت این جو را نچشیده اند، می گویم که بدون آگاهی جنبش را متهم نکنند و در مورد آن مطلبی ننویسند. هیچ فرد و یا گروهی ـ هر چه قدر هم تأثیر گذار باشد ـ نمی تواند نظری را که به وسیله اکثریت تأیید و حمایت شده است، تغییر دهد، همچنان که نمی تواند نظری را که اکثریت با آن مخالف است به مرحله اجرا درآورد. همچنین اگر رهبران این جنبش را به دو دسته باز و کبوتر تشبیه کنیم، باز هم به خطا رفته ایم. واقعیت این است که با وجود اختلافاتی که بین ما و برخی از فرزندان این ملت وجود دارد، اما در مقابل برای آن ها چون کبوتر هستیم (و ارتباط ما برادرانه است) و به خود اجازه نمی دهیم که سلاح های خود را به سوی آنان نشانه رویم. ما در برابر دشمنانمان نیز مانند باز و عقاب هستیم و تا زمانی که ما از ملت و میهن و مقدساتمان دفاع می کنیم هیچ توجهی به عواقب آن نداریم.
رهبران این جنبش در برج های عاج و به دور از اعضای خود ننشسته اند، بلکه همه اعضای این جنبش در نظرخواهی شرکت می کنند و ما نظرات آنان را که به صورت کلی از نظر رهبران جدا نبوده است، مورد توجه قرار داده و می دهیم. این مسئله درستی موضع ما را تقویت می کند. رهبران این جنبش حتی نظرات هوداران حماس را نیز با وجود عدم عضویت آنان در این جنبش شنیدند. همه این ها جهت به رأی گذاشتن تصمیم صورت گرفت تا پس از آن در نزد خداوند متعال بگوییم که ما همه تلاش خود را به کار گرفتیم. ما همچنین نظر برادران عضو گروه های اسلامی و ملی را نیز جویا شدیم. با آنان مشورت و از آرای آنان استفاده کردیم. هنگامی که همه این اقدامات به پایان رسید، تصمیم خود را گرفتیم و به خداوند توکل کردیم، زیرا اوست که بر اقدامات ما آگاه است و آن را مبارک می گرداند و ما اطمینان داریم که خداوند متعال تلاش های ما را هدر نمی دهد.
ما موضع توده فلسطینیان را که از روحیه ای عالی برخوردارند کاملاً مد نظر قرار دادیم. ما نگرانی آنها را در مورد این اقدام درک می کنیم. ملت فلسطین ملت مجاهدی است که در راه حق سختکوش است. بر سر حقوق ملی نه سازش می کند و نه با کسی تعارف دارد. اصول را زیر پا نمی گذارد. از یک وجب از خاک میهن چشم نمی پوشد. هر چه قدر جانفشانی کند، حاضر نیست گزینه مقاومت را رها کند. این حقیقت ملت فلسطین بدون اغراق و مبالغه است، اما با تأسف شدید باید گفت که بسیاری از متفکران این اوصاف فلسطینیان را مد نظر قرار نداده اند و در مورد رنج های این ملت مبالغه می کنند و این ملت را به گونه ای به تصویر می کشند که انگار از مقاومت خسته شده است و اکنون به دنبال استراحت است، اما نظر سنجی ها همیشه بر نادرست بودن این ادعاها تأکید کرده است. علاوه بر آن راهپیمایی های باشکوه و گسترده ای که در حمایت از مقاومت صورت می گرفت و مراسم های تشییع پیکرهای شهدا که فلسطینیان برای وداع با شهدای خود در آن شرکت می کنند و خواستار ادامه مقاومت هستند، بهترین و قوی ترین دلایلی است که نظر ما را در مورد توصیف صحیح ملت مجاهد فلسطین تأیید می کنند.
هموطنان ما در بیت حانون به بهترین شکل ممکن از گزینه مقاومت حمایت کردند. آنان پس از آن که خانه هایشان ویران شد و زمین هایشان تخریب گردید و شهرشان اشغال شد در تظاهرات گسترده ای شرکت کردند. در پیشاپیش این تظاهرکنندگان بزرگان شهر حضور داشتند و در حمایت از مقاومت شعار سر می دادند. این تظاهرات بهترین دلیل برای اثبات واقعیت این ملت است. با وجود این حقایق، ما مشکلات این ملت را به دور از ترس یا تجاهل مد نظر قرار دادیم. اصلی ترین انگیزه ما برای اتخاذ تصمیم به تعلیق درآوردن مشروط مقاومت، جلوگیری از عواقب وخیم درگیری داخلی بود که تنها خداوند متعال از نتایج آن آگاه است. ما همیشه حامی وحدت این ملت بوده ایم و در آینده نیز به خواست خداوند متعال بر همان راه باقی خواهیم ماند.