عملیات بر ضد حماس

تحولات پیش از شهادت دو رهبر مجاهد حماس
منابع مختلف خبری بارها اعلام کردند که تلاشهای انگلیس پیش از عملیات ترور شیخ احمد یاسین نتیجه داد و بر همین مبنا و به هدف ادغام سازمانهای امنیتی فلسطینی برای از سرگیری فعالیت جهت مقابله با زیربنای مقاومت که در اثنای انتفاضه الاقصی در میان عموم مردم تثبیت شده است، "اتاق عملیاتی" تأسیس گردید. قرار بود که در ادامه کار "اتاق عملیات" دیگری در نوار غزه تأسیس گردد، اما وضعیت موجود در این منطقه به ویژه اختلاف سازمانهای امنیتی متعدد تشکیلات خودگردان مانع از عملی شدن این طرح گردید، با این وجود احتمال می رود تلاش برای اجرای طرح هنوز ادامه داشته باشد.
این اقدام انگلیس در چارچوب یک طرح بین المللی با مشارکت برخی کشورهای جهان و نیز کشورهایی از منطقه انجام گرفت. با تحقق خواسته های انگلیس طرحی موسوم به "طرح امنیتی فراگیر انگلیس ـ فلسطین" تهیه شد که قریع در تازه ترین سفر خود به لندن جزئیات آن را با مقامات انگلیسی بررسی کرد. قرار بر آن بود که همزمان یک هیأت مصری نیز به نوار غزه سفر کند تا سازمانهای امنیتی موجود در این منطقه را برای اجرای این طرح آماده سازد.
به نظر تهیه کنندگان این طرح، چنین کاری برای قانع کردن شارون جهت از سرگیری مذاکره یک امر ضروری به شمار می رفت. بر همین اساس طرف فلسطینی می بایست برخی از پیش شرطهای شارون را نیز عملی می ساخت از آن جمله:
- جمع آوری سلاح در مناطق فلسطینی نشین
- از سرگیری همکاری امنیتی فعال در میان دو طرف
- مسدود کردن تونلهایی که از آنها برای قاچاق سلاح از مصر به داخل فلسطین استفاده می شد.
- بازرسی و تفحص از حسابهای بانکی که سازمانهای امنیتی صهیونیستی آن را مورد اتهام قرار داده بودند.

در آن سو، شارون با بر هم خوردن وحدت ملی که چند ماه پیش حول محور او شکل گرفته بود با بحران مواجه بود. از آنجا که وی در از بین بردن معادله توازن وحشت با مقاومت فلسطین ناکام مانده بود محبوبیت او در میان صهیونیستها به کمتر از 35% رسید. در پی آن ثبات امنیتی از میان رفت و بازوهای اقتصاد صهیونیستها صدمه دیده و به رغم اظهارات خوشبینانه نتانیاهو وزیر دارایی رژیم صهیونیتسی، ضربات سختی متحمل شده بود. نتانیاهو بیهوده تلاش می کرد که تصویری مثبت از وضعیت اقتصادی رژیم صهیونیستی ارائه دهد. ماحصل ناکامیهای مختلف "ژنرال مأیوس" صهیونیستها را وادار کرد که شکست راهبردی خود را در عمل با اقدامات ذیل نشان دهد:
الف: ساخت دیوار حایل نژادپرستانه
ب: اعلام طرح فرار از غزه که شارون آن را "طرح جداسازی" نامید
همزمان با تهیه طرح شارون، فرماندهان نظامی و امنیتی صهیونیستها گرد هم آمدند تا گره شکست راهبردی را که از بطن طرح جداسازی نمود پیدا کرده بود، بگشایند، زیرا عملی ساختن چنین طرحی فرسودگی و پوسیدگی نیروی بازدارندگی صهیونیستها را اثبات می کرد و نوعی فرار در برابر مقابله با نیروی مقاومت فلسطینیان قلمداد می شد. به همین منظور فرماندهان نظامی و امنیتی صهیونیستها با حمایت شارون طرحی را جهت ضربه زدن به حماس از طریق هدف قرار دادن رهبران آن تهیه کردند تا توازن قدرت را در نوار غزه بر هم زنند به این امید که این کار بتواند این جنبش را در نوار غزه تضعیف کند و مقدمات قرار گرفتن این منطقه در دست تشکیلات خودگردان همزمان با تلاشهای منطقه ای و بین المللی جهت آماده ساختن سازمانهای امنیتی فلسطینی برای بر عهده گرفتن بخشهای باقیمانده از عملیات بر حسب طرح صهیونیستی، فراهم گردد.

ضربه راهبردی عملیات اسدود و پیامدهای آن
در پی عملیات بی نظیر اسدود که مقاومت به وسیله آن موفق شد یک مرکز بسیار حساس و مهم صهیونیستها را که از سیستم دفاعی بسیار پیشرفته ای برخوردار بود، هدف قرار دهد برخی منابع اروپایی به نقل از کابینه رژیم صهیونیستی و شخص شارون اعلام کردند که وی اظهار داشته است که مقاومت و بخصوص حماس با حمله به بندری که انبارهای مهم شیمیایی در آن قرار دارد از همه خطوط قرمز گذشته است و به همین علت باید "سرهای آن را قطع کنیم". یک منبع امنیتی صهیونیستها نیز اندکی پیش از ترور شیخ فلسطین احمد یاسین و نیز پیش از ترور شیر مقاومت یعنی دکتر عبدالعزیز رنتیسی، رهبران حماس را به انتقام تهدید کرد.
با این وجود عملیات اسدود تنها نقطه آغاز جنگ گسترده علیه حماس بود. ابتدا شیخ بزرگ مقاومت احمد یاسین هدف قرار گرفت و پس از آن نوبت به جانشین او رسید و جنایتکاران صهیونیست او را نیز به شهادت رساندند. در همین راستا، به نوشته روزنامه صهیونیستی جرازولیم پست در شماره مورخه 18/3/2004 خود به نقل از برخی منابع امنیتی آمده است سازمان موساد مسئولیت تعقیب رهبران حماس و جهاد را در خارج از فلسطین به دست می گیرد. یک منبع امنیتی دیگر به خبرنگار روزنامه صهیونیستی معاریو گفته است که تعقیب تا جایی ادامه خواهد داشت که رهبران حماس و جهاد اسلامی در خارج از فلسطین تصفیه شوند. به نوشته روزنامه صهیونیستی یدیوت آهارانوت در شماره روز 19/3/2004 ، ارتش رژیم صهیونیستی قصد دارد جنبش حماس را کاملاً فلج کند و تحت کنترل درآورد. روزنامه صهیونیستی یاد شده این خبر را به نقل از یک منبع بلندپایه امنیتی صهیونیستی که خواست نامش فاش نشود، منتشر کرد. این منبع امنیتی در ادامه افزوده است که "جنگ ویرانگر علیه حماس فقط با یورش گسترده ارتش به نوار غزه و حمله به پایگاههای مستحکم آن در این منطقه نیست، بلکه به معنای آغاز جنگهای گسترده در مناطق پر جمعیت است که می تواند قربانیان بسیاری در بر داشته باشد و بسیار نیز خونین باشد. آموس گلعاد هماهنگ کننده نظامی اشغالگران نیز با گفتن این نکته که این حمله 70 تا 80 تن از شخصیتهای نظامی و سیاسی در سطوح مختلف حماس را در بر می گیرد بر وجود چنین طرحی صحه گذاشت.

نشانه های عملیات بر ضد حماس
ناظران امور فلسطین و منطقه و حتی ناظران امور بین الملل می توانند علل و عوامل دخیل در گرایش صهیونیستها به آغاز چنین عملیات گسترده و غیر منتظره ای را دریابند. نشانه هایی نیز از مشارکت طرفهایی غیر از صهیونیستها برای ضربه زدن به حماس در دست است. ما تلاش می کنیم که به بخشی از این نشانه ها بپردازیم.
- ناظران دریافته اند که طرفهای جهانی، منطقه ای و داخلی در این عملیات مشارکت جسته اند و توطئه ای از جانب آنن برای بزرگ جلوه دادن خطر حماس و قلمداد کردن آن به عنوان اصلی ترین مانع بر سر راه عملی شدن روند سازش، شکل گرفته است.
- شارون تلاش می کند در سایه تهاجم گسترده نظامی آمریکا بر ضد آنچه آن را جنگ علیه تروریسم نامیده است حماس را نیز بخشی از تروریسم معرفی کند.
- هدف رژیم صهیونیستی از حذف حماس، نابود کردن دستاوردهای این جنبش به عنوان اصلی ترین جریان فعال اسلامی در فلسطین است که در نهایت نابود کردن بخش مهمی از دستاوردهای پدیده بیداری اسلامی است که تلاش می کند جریان دینی را در منطقه احیا کند که البته برخی امیدوارند چنین چیزی محقق نشود.
- احتمال می رود یکی دیگر از اهداف این عملیات ایجاد فرصتی جهت نجات شارون و بوش از بحرانی که اکنون در آن گرفتار شده اند، باشد.
- تقویت بازدارندگی رژیم صهیونیستی که با ادامه مقاومت به شدت تضعیف شده است از جمله دیگر دلایل جنگ فراگیر صهیونیستها علیه حماس است. بر همین اساس رژیم صهیونیستی تلاش می کند بر اساس قاعده معروف موفاز مبنی بر آنکه "آنچه با قدرت عملی نمی شود باید با قدرت بیش تر محقق شود" به اجرا درآید تا آنکه عقب نشینی از غزه مشابه عقب نشینی از جنوب لبنان تصویر نشود.
- به گفته منابع امنیتی صهیونیستها که روزنامه یدیوت آهارانوت در سرمقاله روز 24/3/2004 منتشر کرد، تشکیلات خودگردان هر روز در حال ضعیف تر شدن است و بر خلاف آن جایگاه حماس در میان عموم فلسطینیان هر روز تقویت می شود و از آنجا که این جنبش به هیچ وجه تسلیم ترغیب یا ترهیب نشده است باید آن را نابود کرد تا آنکه زمینه برای تشکیلات خودگردان جهت بازگشت به جایگاه از دست رفته اش، فراهم گردد.

نتایج عملیات
سرنوشت و نتیجه این جنگ فراگیر به نحو چشمگیری به پیامدهای ترور شیخ احمد یاسین و دکتر عبدالعزیز رنتیسی و نکات با اهمیت دیگری بستگی دارد که در اینجا به برخی از آنها اشاره می شود:
1. شهادت شیخ مقاومت فلسطین و پس از آن شهادت دکتر عبدالعزیز رنتیسی به سبب پایبندی بر ارزشهایی که آن دو بزرگوار تمام زندگی خود را وقف خدمت به آن کرده بودند به مثابه یک پیروزی ضمنی و تثبیت دیدگاهی است که آنان به آن ایمان داشتند. نیز، خون آن دو مجاهد عاملی برای تقویت فرهنگ مقاومت در میان عموم مردم خواهد بود. صحنه های حضور گسترده مردم در شهرهای بزرگ و کوچک تمام کشورهای عربی و اسلامی پس از ترور آن دو رهبر فقید به مثابه یک همه پرسی فراگیر درباره مقاومت و تأکید بر این نکته است که مخالفان مقاومت تنها گروه منزوی و اندکی هستند که با وجود بوقهای تبلیغاتی و مراکز اجتماعی و سیاسی که در دست دارند در حاشیه تحولات امت اسلامی قرار دارند. چنین وضعی تلاشها برای نابود کردن برنامه های راهبردی جنبش حماس را ناکام می گذارد.
2. حماس فقط در یک گروه سیاسی و یا جنبش آزادیبخش ملی محصور نمی شود، بلکه یک اندیشه مقدس است و به سبب دیدگاهی که بر آن متکی است از بعد دینی برخوردار بوده و مورد توجه همه مسلمانان در جای جای گیتی قرار دارد به همین سبب هیچ قدرتی نمی تواند چنین اندیشه ای را با این عمق ارزشی و گستره جغرافیایی و حمایت مردمی از بین ببرد.
3. در عمل نیز سرنوشت این عملیات با کیفیت پاسخ قسامیان به جنایت ترور رهبران فقید حماس مرتبط است. اگر پاسخ برای رژیم صهیونیستی هزینه سنگین در پی داشته باشد که ما هم امیدواریم این چنین باشد، سران هیأت حاکمه این رژیم جنایتکار در تل آویو مجبور می شوند در برنامه های خود بازنگری کنند و در نتیجه، سطح اهداف تعیین شده از سوی ماشین جنگی صهیونیستها به عملیات بر ضد فرماندهان عملیاتی مقاومت کاهش می یابد و آنان مجبور می شوند به قواعد بازی که از ابتدای انتفاضه پیش از ترور رهبران عالی رتبه مقاومت در جریان بوده است، تن دهند.
4. بی تردید گزینه های فراروی جنبش حماس به سبب برنامه هایی که برای تلافی ترور رهبران آن در پیش گرفته است، محدود خواهد بود. این جنبش از یک سو تلاش خواهد کرد که ساختار سازمانی خود را حفظ کند، زیرا عملیات انتقامجویانه واکنش دیگری از سوی دشمن در پی خواهد داشت که شدت و حدت آن نیز بسیار زیاد خواهد بود، از سوی دیگر باید از وضعیت به وجود آمده در سطح فلسطین و و حمایتهای گسترده مردمی از این جنبش متناسب با اهداف استراتژیک و واقعی خود، بهره گیرد.
با آنکه عملیات بر ضد حماس شکلی گسترده به خود دارد و بوی توطئه بزرگی از آن به مشام می رسد، اما یقیناً جنبش حماس از این آزمایش سخت نیز همانند گذشته پیروزمندانه و با عزمی راسخ تر بیرون خواهد آمد، زیرا طرح ملی و اسلامی فلسطین اکنون کاملاً ریشه دوانده و زمان ریشه کن کردن آن دیگر به سر آمده است.