انقلاب كمونيستي روسيه و تأثير مثبت آن بر جنبش صهيونيسم
در مسكو يك كميته صهيونيستي منطقهاي تاسيس شد كه بسياري از استانها را در بر ميگرفت: آستارا خان، ولادمير، ولوگدا ، ورونژ ، قازان، كالوگا ،
كاستروما ، كورسك، مسكو، نيژني نووگرود ، سيمبيرسك ، اسمولنسك، تامبوف ، تولا ، اوفا ، ياروزلاو و دون.
در شهر اودسا، تظاهرات صهيونيستي برپا شد. كل گردانهاي سربازان صهيونيست با پرچمهاي آبي و سفيد و شعار "آزادي در روسيه و زمين و آزادي در فلسطين" در خيابانهاي شهر راهپيمائي كردند.
يكصد و پنجاه هزار نفر در پشت سر اين پرچمها به راه افتادند و فرماندار نظامي اودسا بر اداي احترام همگاني به پرچمها پافشاري ميكرد. در شهرهاي ديگر روسيه از جمله مينسك، ساراتف ، يوريف ، خاركف ، نيژني نووگرود، كاترينبرگ ، هومل ، پروسكوروف ، باكو ، دوبرونو ، ريازان ، كاترينوسلاو ، مسكو نيز همايشهاي صهيونيستي بر پا شد.
در شهر كيف، پس از رسيدن راهپيمان به تالار شهر، پرچم صهيونيستي برافراشته شد و «سرود جنبش صهيونيسم» كه در سال 1948 به سرود ملي اسرائيل تبديل شد توسط دسته موزيك شهر نواخته شد.
در شهر برديچف ، پانزده هزار يهودي كه پرچمهاي صهيونيسم را با خود حمل ميكردند در خيابانهاي اصلي شهر راهپيمائي كردند. مسئولين شهرداري و مقام اجرائي اين شهر و رؤساي سازمانهاي ملي اوكراين از تظاهركنندگان صهيونيست استقبال كردند. در تركمنستان و بخارا جنبش صهيونيستي پيشرفت چشمگيري داشت. تمامي يهوديان سفاردي حمايت خود را از جنبش صهيونيستي اعلام كردند. يهوديان اشكنازي و سفاردي در كنفرانس بزرگ صهيونيستي كه در سمرقند بر پا شد با يكديگر صميمانه همكاري كردند. در كنفرانس سمرقند حدود پنج هزار يهودي شركت داشتند و قطعنامهاي در حمايت از تبديل فلسطين به موطن يهوديان صادر شد. در تالار بزرگ شهر مسكو، همايش يهودي بر پا شد. دكتر ئي، ديليو. چلنو به رياست اين گردهم آئي انتخاب شد و قطعنامهاي بشرح زير به تصويب رسيد: "همايش بزرگ يهودي در مسكو با مسرت فراوان به آزادي اداي احترام ميكند. ما اطمينان داريم كه مجلس مؤسسان كه قرار است با رأي همگاني انتخاب شود به ايجاد حكومت كاملا دمكراتيك در روسيه مبادرت خواهد كردو علاوه بر حقوق مدني، حقوق ملي، خود مختاري ملي و تكامل ملي آزادانه به يهوديان و همه مردم روسيه اعطا خواهد شد. اين اجلاس بر تشكيل كنگره سراسري يهوديان در روسيه تاكيد دارد." كنفرانس پتروگراد دربيست و چهارم مه 1917 تشكيل و از سوي دولت به رسميت شناخته شد. ترشنكو وزير امور خارجه روسيه براي اين كنفرانس آرزوي موفقيت كرد. دكتر چلنو در اين همايش نطقي ايراد كرد و در خلال آن ضمن بازگو كردن مطالب ديگر، چنين گفت:
ما از دولت موقت سوسياليستي استدعا داريم باور كند كه ميتواند در مبارزات قهرمانانه خود براي تقويت آزادي و عظمت روسيه كاملا به پشتيباني ما و نيروهاي ما اعتماد كند. آنچه ضروري است و ما در راه آن تلاش ميكنيم به دست آوردن يك كانون سرزمين ملي براي مردم پراكنده يهود است. تاسيس اين كانون هم اكنون آغاز شده است و ادامه خواهد يافت. اين كانون به تدريج توسط نيروها و امكانات يهوديان سرگردان، انباشته خواهد شد. كداميك از شما در خلال يك سال و نيم گذشته با اشتياق فراوان زندگي جوانترين شاخه قوم يهود يعني آمريكائيان را دنبال نكردهايد؟ صدها هزار كارگر، يكصدا خواهان تضمين حقوق يهوديان سرگردان و يك مركز خود مختار در فلسطين هستند. جامعه يهوديان نيويورك كه نماينده يك ميليون و دويست و پنجاه هزار يهودي است شعار تضمين حقوق يهوديان سرگردان و ايجاد مركز خود مختار يهود در فلسطين را سر ميدهد. علاوه بر اين، كنگره جنبش صهيونيستي كه نماينده همه سه ميليون يهودي ساكن آمريكاست، قرار است تا پائيز آينده تصميمهاي مهمي اتخاذ كند. با توجه به اين تحولات، خواهيد پذيرفت، وحدت و هماهنگي كه ما روياي آنرا در سر ميپرورانيم، در حال شكلگيري است. مافعاليت پيشگامان جنبش صهيونيستي را در آنسوي اقيانوس با عشق و اميد دنبال و شادباشهاي برادرانه خود را نثار آنها ميكنيم.
اما آنچه كه قابل پيشبيني نبود چگونگي برخورد اقشار گسترده يهود در قبال آرمان صهيونيستي است كه از زمان انقلاب كبير بلشويك به اين سو، خود را آشكار ساخته است.
از سراسر روسيه بزرگ غريو شادي آزادي يهوديان و اطمينان و اعتماد به ايمان تزلزل ناپذير به آرمان ابدي ما يعني تجديد حيات فلسطين، سرزمين بومي يهوديان، به گوش ميرسد. پير و جوان، دارا و ندار، از جبهه و از پشت جبهه، اصولگرا و آزادانديش همگي يكصدا فرياد ميزنند: اكنون، يعني اكنون، كه از بند اسارت رستهايم، آيا ميتوانيم با شور و شوق، زندگي خود را در راه خدمت به آرمانهاي خود وقف كنيم؟
در اينجا، لازم ميدانم از خدمات ارزشمند، بيمانند و صميمانه دولت ايالات متحده به پيشگامان جنبش صهيونيسم از صميم قلب قدرداني كنم. رئيس جمهوري محترم آمريكا پرزيدنت ويلسون، براساس انگيزههاي بشر دوستانه و روابط برادرانه ميان ملتها و همچنين با نظري مساعد با تجديد حيات يهوديان،
برخورد كرده است. احساسات و انگيزههاي ناب بشر دوستانه آمريكائيان، در مورگان تاو سفير سابق آمريكا كه از فرزندان خلف خلق يهود به شمار ميرود و يهوديان خدمات وي را در خلال سالهاي سخت زندگي خود فراموش نخواهند كرد، تجلي يافته است. اما در اين ميان در حالي كه به كار و سازندگي مشغول بودهايم هرگز از آرمان اصلي خود كه برپرچم ما نقش بسته است يعني جنبه حقوقي و قانوني موطني كه سرگرم تاسيس آن هستم غافل نماندهايم. بر اين باوريم كه زمان تاكيد و پافشاري بر برنامه صهيونيستي فرارسيده است.
به اعتقاد ما «ملتهايي كه فراخوانده ميشوند تا چگونگي زندگي ملي سياسي خود را تعيين كنند بايد از عزم راسخ مردم يهود براي اسكان در فلسطين و احياي اين سرزمين به عنوان موطن ملي خود آگاه باشند. درضمن ما خواستار برداشتن تمامي موانع از سر راه خود و دادن تضمينها و فراهم آوردن شرايط لازم براي تحقق سريع و بلامانع توسعه فعاليتهاي خود در سرزمين فلسطين هستيم.» اين كنفرانس با شركت پانصد و پنجاه و دو نماينده از ششصد و چهل شهر برگزارشد. دراين كنفرانس نمايندگاني از تركستان، بخارا و كريمه حضور داشتند. علاوه بر اين پانصد ميهمان از شهرهاي مختلف، بيش از يك هزار و يكصد ميهمان از شهر پتروگراد در اين گردهمآئي شركت كرده بودند.
در اين گردهمائي رئيس كنفرانس سندي تاريخي را قرائت كرد. اين سند بيسابقه فرماني بود كه ژنرال الكسيف فرمانده جبهه غرب امضاء كرده بود و در آن به سربازان يهود اجازه داده ميشد كه از بين خود نمايندگاني را براي شركت در كنفرانس پتروگراد انتخاب كنند. در فرمان مزبور، به مقامهاي ذيربط دستور داده شده بود تا ورقههاي عبور و وسائل نقليه لازم را براي شركت نمايندگان سربازان يهود در كنفرانس پتروگراد، فراهم كنند.
سخنگوي هيئت نمايندگي سربازان يهود بيانيهاي را كه به تصويب همقطارانش رسيده بود قرائت كرد؛ در بيانيه گفته ميشد: "ما، سربازان يهود كه به نمايندگي از سوي نظاميان يهودي در ارتش در اين همايش شركت كردهايم خطاب به شركت كنندگان در كنوانسيون و مردم يهود اعلام ميكنيم." "صدها و بلكه هزاران يهودي، در درون ارتش روسيه در جبهههاي نبرد حضور دارند. سربازان يهودي باوجود تحمل انواع مصائب، تهمتهاي بياساس و طرد شدن از سوي ديگران، به نحو كامل به وظيفه نظامي خود عمل كردهاند. در درياي خوني كه از پيكر ارتش قهرمان روسيه بر زمين ريخته است، خون يهوديان نيز موج ميزند. حال كه سربازان يهودي به شهروندان آزاد روسيه، اعضاي برخوردار از تمامي امتيازهاي ارتش اين كشور تبديل و شدهاند با روحيه و شور و شوق تازه به تلاشهاي خود ادامه خواهند داد. سربازان يهودي با اين باور كه تقويت انقلاب و اقتدار بيشتر ملل روسيه تنها از طريق وحدت ميان تمامي ملل و نظم شديد در ارتش آزاد ميسر است، پيروزمندانه اعلام ميدارند كه به دعوت دمكراسي انقلابي براي دفاع از روسيه در برابر دشمنان لبيك ميگويند. ما بر اين باوريم كه دمكراسي روسيه كه مسئوليت رها سازي تمامي ملل جهان را برعهده گرفته است، تلاشهاي ملت يهود را درك خواهد كرد و از كوششهاي اين قوم براي ايجاد يك مركز ملي درسرزمين تاريخي خود يعني فلسطين پشتيباني خواهد كرد." كنفرانس پتروگراد قطعنامهاي بشرح زير صادر كرد. نكته اول اينكه قوم يهود باتوجه به پراكندگي و سرگرداني در سراسر جهان تنها از طريق دستيابي مجدد به كانون خود مختار ملي در موطن قديمي خود يعني فلسطين ميتواند شرايط لازم را براي توسعه عادي زندگي ملي، فرهنگي و اقتصادي خود فراهم آورد. دوم اينكه، ملت يهود هرگز پيوندهاي خود را با موطن باستاني خود قطع نكرده و همواره آرزوي بازگشت به آن را در سر پرورانده است و حقوق معنوي و تاريخي اين قوم در قبال فلسطين بي چون و چرا و خدشه ناپذير است. سوم اينكه، آرمانهاي ملت يهود همانگونه كه قيد شد، كاملا با اصل مهم ابراز وجود، آزادي و استقلال لازم براي توسعه و تكامل تمامي ملل كه نظامها و حكومتهاي دمكراتيك در تمامي كشورها منادي آن هستند، كاملا مطابقت دارد: كنفرانس صهيونيستي در روسيه به اتفاق آراء و ايمان راسخ اعلام ميدارد كه ملتها با ريختن شالوده زندگي ملي و سياسي آينده، به اراده و خواست صريح ملت يهود براي اسكان و تولد دوباره در فلسطين به عنوان مركز ملي خود پي خواهند برد و آن را برسميت خواهند شناخت و در نتيجه شرايط لازم را براي تضمين تكامل آزادانه و موفقيت آميز نيروهاي متمركز يهودي و بازگشت آنان به فلسطين فراهم خواهند كرد.
براي تحقق ملموس و تجلي كامل اراده ملت يهود، كنفرانس لازم ميداند تا ابتدا در باره موضوع مورد نظر، درميان يهوديان همه پرسي برگزار كند، سپس مساله ادعاهاي يهوديان در قبال فلسطين را در كنگره سراسري يهوديان روسيه مطرح كند و سرانجام اينكه حضور نمايندگان ملت يهود را در كنفرانس آتي صلح كه با پايان گرفتن خصومتها بر پا خواهد شد، براي بازگو كردن آرمانهاي اين قوم و پشتيباني از حقوق تاريخي و ملي و منافع آن، مطالبه كند.
رفتار حاكمان تازهكار بلشويكي در روسيه نشان ميداد كه آنان نيز به صورت سازمانيافتهاي با اهداف و مقاصد جنبش صهيونيستي همسويي داشته و به اشكال گوناگون، ايجاد كشور يهودي در فلسطين را مورد حمايت قرار ميدادهاند.