اعلاميه «بالفور»

اعلاميه «بالفور»

در روز دوم نوامبر سال 1917 «آرتور جيمز بالفور» وزير خارجه وقت انگليس كه كشورش سرزمين فلسطين را در اشغال خود داشت، با صدور بيانيه‌اي بر تأسيس دولت يهود در اين سرزمين صحه گذاشت. در اين بيانيه چنين آمده بود: «... دولت پادشاهي مصمم به تأسيس يك كانون ملي يهود در سرزمين فلسطين است. لذا دولت نامبرده حداكثر مساعي خود را در اين راه معمول خواهد داشت. اطمينان مي‌دهيم در صورت نيل به اين هدف هيچ لطمه‌اي متوجه حقوق مذهبي و مدني جوامع غيريهودي ساكن سرزمين فلسطين نخواهد شد. بديهي است علائق قومي و سياسي قوم يهود نيز در سراسر جهان بايد به ديده احترام نگريسته شود و هيچيك از علائق نامبرده نبايد لطمه ببيند. آگاهي فدراسيون صهيونيستها از مفاد اين بيانيه موجب سپاسگزاري خواهد بود...»
انگليسي‌ها يك سال قبل از صدور بيانيه بالفور به موجب پيمان «سايكس پيكو» فلسطين را به اشغال خود درآورده بودند. آنان طي سالهاي بعد كوشيدند تا در اجراي بيانيه بالفور تركيب جمعيتي فلسطين را به سود يهوديان برهم بزنند. از 1917 تا 1947 كه سازمان ملل بر طرح تأسيس دولت يهود در فلسطين صحه گذاشت، صدها هزار يهودي از سراسر جهان وارد فلسطين شدند. ظلم و ستم نازيها عليه يهوديان در خلال سالهاي جنگ دوم جهاني و قبل از آن نيز به اين روند مهاجرت، شتاب تازه‌اي بخشيد. «اعلاميه بالفور» در حقيقت برجسته‌ترين فراز زندگي سياسي بالفور بود. هفت ماه پس از صدور اعلاميه «بالفور» سرزمين فلسطين طي نبرد نيروهاي انگليسي به فرماندهي ژنرال آلنبي با نيروهاي عثماني به تصرف بريتانيا درآمد. عمليات نظامي ژنرال آلنبي در فلسطين در چهارچوب اجراي «اعلاميه بالفور» به وقوع پيوست و عملاً حكومت نظامي انگليس در فلسطين حكمفرما گرديد. اين رويداد زمينه‌ساز انتقال تدريجي يهوديان جهان با كمك و مساعدت انگليسي‌ها و سرمايه‌داران يهودي به فلسطين شد. در سال 1922 «اعلاميه بالفور» با حذف ماده مربوط به «ايجاد دولت يهود» در جامعه ملل به تصويب رسيد. از اين پس تمام كوشش صهيونيستها مصروف جذب و جلب مهاجرين يهودي از اقصي نقاط جهان به فلسطين گرديد.
زماني كه بالفور اعلاميه معروف خود را صادر مي‌كرد قوم يهود تنها 11 درصد كل جمعيت فلسطين را تشكيل مي‌داد. در اين اعلاميه 89 درصد ساكنان بومي و عرب فلسطيني كه مالك 97 درصد اراضي اين كشور بودند با قيد عبارت «جوامع غير يهود» ناديده گرفته شدند.
بالفور در 25 ژوئيه 1848 ميلادي در واتينگهام لندن متولد شد. او توانست به مدت 50 سال قدرت و موفقيت ممتازي را در حزب محافظه‌كار انگليس كسب كند. بالفور به خاطر نقش موثري كه در پيشبرد اهداف سياسي استعمار بريتانيا در آفريقاي جنوبي به ويژه در جنگهاي استعماري عليه بوميان آن كشور طي سالهاي 1899 تا 1902 برعهده داشت، در پايان اين جنگها به رياست دولت انگليس رسيد. او از 12 ژوئيه سال 1902 تا چهارم دسامبر سال 1905 نخست‌وزير و از سال 1916 تا 1919 وزير امور خارجه انگليس بود. او موثرترين عامل براي پيشبرد سياست خارجي انگليس در سالهاي قبل و بعد از جنگ جهاني اول بود. وي پس از پايان دوره وزارتش در دو فاصله زماني يعني 1919 تا 1922 و سپس 1925 تا 1929 مشاور ويژه نخست‌وزير انگليس و خط‌دهنده اصلي سياستهايش بود.
«آرتور جيمز بالفور» سرانجام در 19 مارس 1930 و در بحبوحه انتقال يهوديان جهان به فلسطين كه محصول اعلاميه وي بود، درگذشت.