باستان‌شناس اسرائيلي
باستان‌شناس اسرائيلي و استاد دانشگاه تل‌آويو، «اسرائيل فينكلشتاين»، وجود هرگونه رابطه‌اي ميان يهود و شهر قدس را مورد شك و ترديد قرار داده است و اشاره مي‌كند كه معبد خيالي سليمان، خرافة كامل است و مطلقاً وجود خارجي ندارد.
فينكلشتاين مي‌گويد:
باستان‌شناسان يهودي هيچ شواهدي تاريخي يا باستاني نيافته‌اند كه ثابت كند معبد سليمان واقعاً وجود خارجي داشته است، بلكه صرفاً نويسندگان يهودي تورات بودند كه در قرن سوم، داستان‌هايي ساختند و به تورات اضافه كردند كه هرگز وجود خارجي پيدا نكرده بود.
باستان‌شناسان اسرائيلي ديگري نيز ادعاهاي يهود درباره پيشينة تاريخي‌شان در فلسطين را زير سؤال برده و تأكيد كرده‌اند كه معبد خيالي سليمان وجود خارجي ندارد و ادعاي زيستن ازلي يهود در فلسطين نادرست است.
فينكلشتاين مي‌افزايد:
پژوهشگران هيچ نشان و شاهد باستاني نيافته‌اند كه برخي داستان‌هاي تورات را تأييد كند؛ مثلاً داستان خروج، سرگرداني در صحراي سينا، و پيروزي يوشع بر كنعان. چرا كه در همين مورد اخير اسرائيلي‌هاي اوليه، بازمانده تمدن كنعاني اواخر عصر برنز در اين منطقه هستند كه به تدريج ازدياد يافته‌اند و هيچ نبرد نظامي شديدي در اين‌جا رخ نداده است.
فينكلشتاين پا را از اين نيز فراتر مي‌نهد و داستان داوود را هم ـ كه شخصيتي ساخته تورات است و براساس اعتقادات يهود، بيشترين ارتباط را با قدس دارد ـ زير سؤال مي‌برد و مي‌گويد:
هيچ پايه و اساس و شاهد و دليل تاريخي بر وجود اين پادشاه جنگجويي كه قدس را پايتخت خود قرار داده و «مسيا» از نسل او آمده تا ناظر ساخت معبد سوم باشد وجود ندارد و شخصيتي به نام داوود كه به دليل متحد كردن كشور‌هاي يهودا و اسرائيل، به عنوان يك رهبر از احترام فراوان برخوردار بوده ـ صرفاً خيال و توهم است و هرگز وجود خارجي نداشته است.
فينكلشتاين در ادامه تأكيد مي‌كند كه وجود باني معبد، يعني سليمان بن داوود، نيز مورد ترديد است؛ چرا كه تورات مي‌گويد او بر امپراتوري از مصر تا نيل حكومت مي‌كرد؛ اما هيچ اثر باستاني و نشان تاريخي وجود ندارد كه نشان دهد اين كشور متحد و بسيار وسيع، روزي روزگاري وجود خارجي داشته است. اگر هم چنين كشور‌هايي وجود خارجي داشته‌اند، صرفاً به صورت قبايلي بوده‌اند كه جنگ‌هايشان نيز جنگ‌هاي قبيله‌اي محدودي بوده و در نتيجه بيت‌المقدس داوود، جايي فراتر از يك روستاي فقير و خشك نبوده است. هيچ نشان و اثر تاريخي و باستاني نيز وجود ندارد كه ثابت كند معبد سليمان وجود خارجي داشته است.
فينكلشتاين اصرار مي‌ورزد كه داستان‌هاي تورات با آثار باستاني كه اخيراً كشف شده مطابقت ندارد؛ مثلاً شهر «مجدو» را سليمان بنا ننهاده، بلكه «آخاب» آن را بنا نهاده است. همچنين روشن شده كه بني‌اسرائيل «كنعان» را شكست نداده‌اند، چرا كه جنگ‌هاي بين آن‌ها، رقابتي بوده كه نويسندگان تورات در قرن سوم بدان‌ها شاخ و برگ داده و داستان‌هايي دربارة آن‌ها ساخته‌اند كه هيچ‌گاه رخ نداده‌اند. شايد داوود و سليمان هم همان‌جا بوده‌اند، اما نه به عنوان دو رهبر بزرگ، بلكه به عنوان بزرگان قبيله‌اي با جمعيت متوسط كه در قرن دهم پيش از ميلاد مي‌زيسته است.