تغییرات در كادر رهبری حزب كار اسرائیل
متيزنا، شهردار شهر بندري حيفا و ژنرال سابق ارتش، سه‌شنبه (۱۹ نوامبر) طي پيروزي در انتخابات، رهبري حزب کار اسرائيل را عهده‌دار گشت. در اين انتخابات درون حزبي که فقط ۶۵ درصد از واجدان شرايط در آن شرکت داشتند، متيزنا با کسب 9/53 درصد آرا در قبال 2/38 درصد بنيامين بن اليعزار و 9/7 درصد حيم وامون به پيروزي دست يافت. اين ژنرال سابق ارتش اسرائيل دوشنبه (۲۵ نوامبر) اعلام کرد که در صورت پيروزي در انتخابات ژانويه و تصدي پست نخست‌وزيري، اسرائيل بايد از نوار غزه عقب‌نشيني کند و او بلافاصله آماده مذاکره با فلسطينيان خواهد بود.[۱]
ديدگاه‌ها و نظريات
وعده رهبر جديد حزب کار مبني بر عقب‌نشيني اسرائيل از نوار غزه و کرانه باختري رود اردن، غوغاي عظيمي به‌دنبال داشت چرا که سياست او تفاوت قابل ملاحظه‌اي با استراتژي زمامداران حکومت اسرائيل يعني (شارون، موفاز و نتانياهو) دارد. متيزنا خطاب به اتحاديه مطبوعاتي خارجي در اورشليم اظهار داشت که بعد از انتخاب شدن، به‌سرعت نيروهاي اسرائيلي و مهاجران را از نوار غزه خارج خواهد کرد. او در مصاحبه‌اي که چندي پيش با يونايتدپرس داشته، اعلام کرده‌است که چنين حرکتي بايد ظرف يک سال صورت بگيرد. متيزنا، صريحا اعلام داشت که اين مدت مشخص، صرفا براي دست‌يابي به يک تفاهم همه‌جانبه با فلسطيني‌ها و در رابطه با طرح عقب‌نشيني در نظر گرفته شده‌است او در ادامه افزوده‌است که در صورت عدم دست‌يابي به اين توافق، يک‌طرفه اقدام خواهد نمود و مجبور خواهدشد که کنترل نيروهاي اسرائيلي را برحائلي که نوار غزه را از مصر جدا مي‌کند، ابقا کند و نيروي دريايي اسرائيل نيز کنترل بر آن منطقه را از سر بگيرد، او ضمنا از صحبت و ارائه اطلاعات به خبرنگاران دربارة ميزان عقب‌نشيني نيروهاي اسرائيلي از کرانه باختري امتناع کرد.[۲]
متيزنا با اذعان به اينکه هنوز اختلافات زيادي بين دو طرف و بر سر تعيين اين مرزها وجود دارد و اينکه احساس دشمني، کاهش اعتماد متقابل و نبود اطمينان و تعهد بين فلسطينيان و اسرائيلي‌ها ما را مجبور خواهد کرد تا مرزهايي محصور داشته باشيم که شامل ديوارهاي در بعضي از نقاط حساس باشد، اظهار اميدواري کرد که در چند سال آينده اين مهم تحقق يابد که ما مرزهاي کاملاً باز، داشته باشيم.
بعضي از رهبران فلسطيني؛ از جمله ياسر عرفات که مسئولان فلسطيني را از دخالت در سياست داخلي اسرائيل بر حذر داشتند، از مواضع سازش‌کارانه و صلح‌جويانه متيزنا استقبال کردند و آمادگي خود را براي مذاکره با او بعد از انتخابات ژانويه اعلام داشتند. در اين راستا، متيزنا نيز ضمن اعلام آمادگي براي مذاکره با فلسطينيان از جمله عرفات، خواستار اقدامي جدي از سوي فلسطينيان شد تا طرف مقابل را متقاعد کند که با شرايط فراهم‌آمدة صلح، اقدامي پيشه کنند که اعتماد و اطمينان طرف اسرائيلي را به اين نکته جلب کند که طرف مقابلشان شرايط مورد نياز مذاکره را احراز کرده‌است.
متيزنا با تقبيح استراتژي شارون در برخورد با فلسطيني‌ها که همانا سرکوب شديد آنها است، افزود:
عرفات، رهبر تروريست‌هايي است که عليه اسرائيل دست به عمليات‌هاي انتحاري مي‌زدند. مردم اسرائيل عرفات را دشمن خود مي‌پندارند اما ما بايد با دشمن خود سازش کنيم. ما مي‌خواهيم با يک رهبر فلسطيني وارد مذاکره شويم که قادر به ارائه پيشنهاداتي براي بهبود اوضاع خواهد بود و مي‌تواند علنا، صادقانه و با شجاعت تمام گفت‌وگو نمايد تا به يک راه‌حل و توافق منطقي در اين زمينه نايل شويم.
ارزيابي
متيزنا، رهبر جديد حزب کار اسرائيل، که از حمايت و پشتيباني مستقيم بنيامين بن اليعزار و اکثريت هم‌حزبي‌هايش برخوردار است؛ با نبردي دشوار مواجه است چرا که تحولات دو سال اخير در فلسطين اشغالي نشان‌دهنده سمت و سويي است که به دلخواه افراطيان و بنيادگرايان صهيونيست پيش مي‌رود. پيروزي شارون و تشديد عمليات سرکوب انتفاضه حکايت از آن دارد که موقعيت ـ راست‌گرايان افراطي در اسرائيل تقويت شده‌است. در اين راستا انتصاب ژنرال شائول موفاز و بنيامين نتانياهو به سمت وزيران دفاع و امور خارجه مويد همين امر است.[۳]
اين ژنرال بازنشسته که مسئول مبارزه با اولين انتفاضه در کرانه باختري رود اردن بوده، تلويحا اعتراف مي‌کند که نمي‌توان از مسئولان فلسطيني انتظار داشت که در جلوگيري از عمليات‌هاي انتحاري نقش فعال و موثري از خود نشان دهند. او که عرفات را يک رهبر تروريستي معرفي مي‌کند و دشمن مي‌خواند، چاره‌اي پيش روي خود نمي‌بيند جز اينکه فلسطينيان را بدون هيچ‌گونه پيش‌شرطي به ميز مذاکره فرا خواند چرا که شارون نيز نتوانست وعده خود مبني بر سرکوب ۱۰۰روزه فلسطينيان را عملي سازد.
متيزنا که صلح و امنيت را جزء ارکان اصلي مذاکرات خود قرار داده و در شرايط بحراني امروز اسرائيل که شديداً نيازمند امنيت است؛ استراتژي عقب‌نشيني از نوار غزه و کرانه باختري رود اردن که جهنم صهيونيست‌هاست را پيشه کرده‌است، هر لحظه طرفداران بيشتري را به خود اختصاص مي‌دهد.
اين بحران زماني به اوج خود رسيد که حزب کار، مهم‌ترين شريک آريل شارون در ائتلاف، به‌خاطر عدم دست‌يابي به تفاهمي در رابطه با بودجه پيشنهادي براي شهرک‌نشين‌ها از ائتلاف خارج شد. اين اقدام، مخالفت شيمون‌پرز، وزير امور خارجه پيشين اسرائيل و عضو کهنه‌کار و برجسته حزب کار براي پيوستن به دولت؛ همچنين استعفاي بين‌اليعزار وزيردفاع و رهبر سابق حزب کار از دولت، فشار مضاعفي به اسرائيل و در همه ابعاد اعم از اقتصادي، سياسي و امنيتي و ... وارد ساخت تا آنجا که آريل شارون هشدار مي‌دهد که اين تحرکات موجبات بي‌ثباتي هرچه بيشتر حاکميت اسرائيل و بي‌اعتبار کردن اسرائيل در جامعه جهاني را فراهم مي‌سازد.[۴]
لازم به ذکر است، مرکز سرشماري اسرائيل در جديدترين سرشماري که منتشر کرده، اعلام داشته‌است که ميزان مهاجرت يهوديان از ساير نقاط جهان به سرزمين‌هاي اشغالي در سال ۲۰۰۱ به‌علت ناامني و فضاي متشنج اسرائيل که ناشي از سياست‌هاي متخاصم دولت‌مردان آن و بي‌ثباتي در حاکميت است، با ۶۳ درصد کاهش مواجه گشتند که اين امر در چند سال اخير بي‌سابقه است.[۵]
به هر حال، انفجار هتل پاراديس که تفرج‌گاه صهيونيست‌ها در شهر بندري مومباسا در کنیا بود و حمله موشکي (موشک‌هاي سام ۷) به هواپيماي مسافربري خطوط هوايی اسرائيل همچنين حمله به مقر حزب ليکود در شهرک بيسان در شمال فلسطين اشغالي که منجر به کشته شدن ۵ اسرائيلي گشت؛[۶] تهديد به ترور شارون در انتخابات آتي، همه و همه بيان‌گر اين حقيقت است که اتخاذ سياست‌هايي مبني بر استفاده صرف از زور و سرکوب، نه تنها کارساز نمي‌باشد، بلکه اندک امنيتي که اسرائيليان دارند را نيز از بين خواهد برد.
پی‌نوشت‌ها
1. CNN, Wednesday 20, November, 2002
2. Washington Times, 25 November, 2002
3. روزنامه همشهري، ۳ آذر
4. Haaretz, 9 November, 2002
5. خبرگزاري جمهوري اسلامي، ۷/9/81
6. روزنامه همشهري، ۹ آذر