محدوده استراتژی هسته ای اسرائیل

به طور کلی مسایل هسته ای شامل سه بخش الف) فلسفه پیدایش تسلیحات هسته ای ( انقلاب در امور نظامی)، ب) تداوم انگیزه کشورها برای دستیابی به تسلیحات هسته ای (سیاستگذاری هسته ای) و ج) انرژی سیاسی متصاعد شده ناشی از همکاری، رقابت و منازعه کشورهای هسته ای در سطوح ملی، منطقه ای و بین المللی است.
به عبارت دیگر؛ مسائل هسته ای در سه حوزه تخصصی تکنیک، تاکتیک و استراتژی تعریف و تیپولوژی می شود. مسایل حساس و استراتژیک هسته ای اسرائیل نیز در حوزه های مذکور قرار می گیرد.
اما محدوده استراتژی هسته ای اسرائیل بیشتر در حوزه نظریه پردازی، سیاستگذاری و استراتژی هسته ای قرار می گیرد. کشورهای هسته ای همواره تلاش می کنند تا محدوده استراتژیک هسته ای آنها کوچک تر و قابل کنترل باشد. در حالی که محدوده استراتژی هسته ای اسرائیل بسیار وسیع تر شده است. این محدوده دیگر به دشمنان سنتی اسرائیل یعنی سوریه، مصر، اردن و لبنان محدود نمی شود و هر چه در این محدوده می گذرد می تواند امنیت اسرائیل را به مخاطره اندازد.
البته محدوده استراتژی هسته ای اسرائیل صرفاً به پیشرفت های نرم افزاری و سخت افزاری هسته ای کشورهای هدف تمرکز نمی شود بلکه انقلاب در امور نرم افزاری و سخت افزاری نظامی بویژه غیرمتعارف و نیروهای استراتژیک کشورهای هدف نیز هشدار جدی تلقی می شود.

مرز استراتژی هسته ای اسرائیل کجاست؟
پاسخ به این سؤال به دو عامل بستگی دارد: الف) برد موشک های مجهز به تسلیحات غیرمتعارف کشورهای هدف مرز و محدوده استراتژیک هسته ای اسرائیل محسوب می شود و ب) تبدیل رقابت به دشمنی و نیز تشدید و تداوم دشمنی کشورهای هدف با اسرائیل در محدوده استراتژیک هسته ای اسرائیل جدی و حساس است.
آیا اسرائیل توانایی مقابله با تهدیدات واقع در محدوده رو به گسترش استراتژی هسته ای واقع در مناطق حساس و استراتِژیک شامل دریای مدیترانه، تنگه جبل الطارق، خلیج فارس، خلیج عدن، دریای سیاه و حتی دریای خزر را دارد؟
به نظر می رسد که اسرائیل دو نوع سیاست شامل سیاست نرم افزاری و سخت افزاری دوستانه و دشمنانه در قبال کشورهای هدف و نیز کشورهای پیرامون کشورهای هدف را برای کاهش ریسک دنبال کرده است. استراتژی سیاست خارجی پیرامونی اسرائیل در این مقوله قرار می گیرد.
آیا در صورت نهادینه شدن مفهوم Zone of peace در محدوده استراتژی هسته ای اسرائیل تعادل استراتژیک هسته ای معنی دارد؟ دولت unique اسرائیل در فضای پارانویا امنیتی نمی تواند تعادل استراتژیک هسته ای داشته باشد. پدیده هایی چون دموگرافی، وسعت جغرافیایی، انقلاب در امور نظامی کشورهای هدف و از این قبیل هرگز تعادل استراتژیک هسته ای حتی در زمان صلح برای اسرائیل به وجود نمی آورد. بنابراین در ادبیات استراتژی هسته ای اسرائیل، نه فقط بازدارندگی به توانمندی قدرت هسته ای آن در قبال کشورهای حریف و هدف و بلکه ممنوعیت افشای اطلاعات هسته ای را شامل می شود. اسرائیل هر گونه اطلاعات در مورد توانایی هسته ای خود را پنهان کرده است. این پنهانکاری یک عامل بازدارنده فوق العاده به شمار می رود و همیشه یک چهره بازدارنده به اسرائیل داده است.
بنابراین سیاست تقدس آمیز هسته ای اسرائیل در این چارچوب ادبی استراتژیک معنا و مفهوم پیدا می کند. سیاست مذکور در طرح و برنامه نظامیIDF یک عامل بازدارندگی فعال و در پروسه سیاستگذاری خارجی یک پشتوانه محسوب می شود. گفته می شود که استراتژی امنیت ملی اسرائیل با سیاست ابهام هسته ای آن کشور گره خورده است.
وحشت غیرمتعارف یکی از مفاهیم مهم و بنیادین در ادبیات استراتژیی هسته ای اسرائیل به شمار می رود. تهدیدات غیرمتقارن، تهدیدات ناشناخته شناخته شده و ناشناخته ناشناخته از زیرمجموعه های وحشت غیرمتعارف به شمار می روند.
(SO) Samson Option در دکترین ابهام هسته ای اسرائیل جایگاه خاص و استراتژیک در قبال وحشت غیرمتعارف دارد و زیرمجموعه های ادبی استراتژیک آن در رده مفهوم اخیر (SO) دارد به دنبال انحصارطلبی هسته ای در محدوده استراتژیک هسته ای اسرائیل است.
انحصارطلبی هسته ای اسرائیل با اطلاعات استراتژیک تکمیل می شود. چرا که انحصارطلبی هسته ای با مالکیت ذهنی، دانش و اطلاعات مرتبط است. اطلاعات استراتژیک یک کشور برای هدایت، توسعه و سرمایه گذاری روی دانش ها مربوط است. دکترین ها، استراتژی ها و راهبردها نیز از اطلاعات استراتژیک نشأت می گیرد. بنابراین دکترین ابهام آمیز هسته ای اسرائیلی بویژه در محدوده استراتژیک هسته ای آن از اطلاعات استراتژیک ناشی می شود.
الگو و زیرساخت برای تهیه و تنظیم اطلاعات استراتژیک لازم و ضروری است. بستر تدوین و توسعه اطلاعات استراتژیک اسرائیل از دو الگوی شرقی و غربی نشأت می گیرد. اگرچه جمع آوری اطلاعات استراتژیک توسط نرم افزارها و سخت افزارهای نظامی انجام می گیرد ولی تحلیل و آنالیز آنها از یک سو نیازمند نرم افزارهای دقیق و تخصصی انسانی و ماشینی (دیجیتالی) است و از سوی دیگر مستلزم آگاهی هر دو دسته از الگوهای شرقی و غربی تهیه اطلاعات استراتژیک است.
موقعیت استراتژیک اسرائیل در طول جنگ سرد برای رقابت با دول عربی مسکو مدار و نیز رقابت همه جانبه با اتحاد جماهیر شوروی بود. مقامات ارشد سیاسی و نظامی اسرائیل نیز مدعی بودند که آنها ضمن مقابله با این دسته دولتها با ابرقدرت شوروی نیز به مقابله جدی مشغولند. فلسفه سیاسی تشکیل لابی اسرائیل در آمریکا برای تحقق حیات سیاسی دوزیستی شرقی و غربی آن کشور در طول جنگ سرد بود. بنابراین تحلیل گران اطلاعات استراتژیک اسرائیل ضمن تاسی از فرهنگ حیات سیاسی دوزیستی به رویکردهای آنالیز شرقی و غربی آگاهی کامل داشته اند. بی جهت نیست که اسرائیل عضو غیررسمی ناتو و متحد استراتژیک ایالات متحده در منطقه حساس خاورمیانه به شمار می رود.
یکی از نکات کلیدی در فرهنگ حیات سیاسی دوزیستی اسرائیل برای آنالیز اطلاعات استراتژیک، مفهوم حداکثر ریسک گریزی است. همگان اذعان دارند که ضعف دموگرافی و جغرافیایی اسرائیل توانایی آن را برای کنترل و مهار پدیده های حساس واقع در محدوده استراتژیی هسته ای را کاهش می دهد. حداکثر ریسک گریزی به منزله اجرای استراتژی ضربات پیشدستانه و پیشگیرانه برای انهدام منابع بالقوه و بالفعل تهدیدات است. منابع موثق آکادمیک گواهی می دهند که ایالات متحده آمریکا این مفهوم استراتژیک را از اسرائیل طی جنگهای ۱۹۵۶، ۱۹۶۷، ۱۹۷۳ و ۱۹۸۲ کسب و توسعه داده است. بی جهت نیست که برخی از مقامات ارشد سیاسی و نظامی دولت بوش از جناح نئومحافظه کاران روابط تنگاتنگ استراتژیک با اسرائیل دارند و یکی از متدهای عملیاتی نظامی آنها علیه طالبان و شبکه فراملیتی تروریستی القاعده در افغانستان و رژیم صدام حسین ضربات پیشدستانه و پیشگیرانه بوده است.
در محافل فکری استراتژیک در غرب با تمرکز بر آلمان و نیز در آمریکا کنترل و مهار محدوده استراتژیک هسته ای توسط یگان های دور پرواز انجام می گیرد. آلمان بزرگترین قدرت هوایی اروپا، اولین کشور اروپایی عضو ناتو بود که پس از واقعه ۱۱ سپتامبر به اعزام یگان های پروازی برد بلند به آ مریکا پرداخت.
در اسناد علمی مطالعات استراتژیک توجه زیادی به روابط تنگاتنگ اسرائیل، آمریکا و آلمان در خصوص تدوین و توسعه برنامه های نرم افزاری و سخت افزاری اسکادران های پروازی برد بلند شده است.
بی شک اسرائیل نیز برای کنترل و مهار محدوده استراتژیک هسته ای به یگان های دور پرواز متوسل خواهد شد. فضای سرزمینی برای اجرای مانورهای نظامی و کسب لجستیک لازم، استراتژی پیرامونی اسرائیل و روابط حساس و تنگاتنگ استراتژیک اسرائیل با برخی کشورهای منطقه را توضیح، تشریح و تحلیل می کند.