آپارتاید اسرائیلى

رژیم اسرائیل از همان آغاز اشغالگرى، به دنبال حفظ قدرت و سلطه اکثریت یهودیان بوده و نسبت شمار یهودیان و غیر یهودیان را به عنوان یک مسئله «امنیت ملى» مدنظر داشته است. «اویگدور لیبرمن» وزیر تهدیدهاى استراتژیک اسرائیل، شهروندان فلسطینى را تهدیدى جمعیتى مى داند که اسرائیل با آن مواجه است. لیبرمن همواره از حمله اسرائیل به ساکنان بومى فلسطین دفاع کرده و در مصاحبه اى با روزنامه «ساندى تلگراف» در نوامبر 2006 اذعان داشت که شهروندان فلسطینى ـ که تقریبا 20 درصد جمعیت را تشکیل مى دهند - بر اثر فشار رژیم خواهان بیرون رفتن از این کشوراند.
بسیارى از سیاست هاى اسرائیل از زمان اخراج 750 هزار نفر ازمسلمانان و مسیحیان فلسطین و از زمان نادیده گرفتن حقوق رسمیت یافته بین المللى آنان براى بازگشت به خانه هایشان، با هدف حفظ برترى جمعیتى یهودیان بوده و به یک حصار امنیتى براى رژیم صهیونیستى بدل شده است. این سیاست هاى تبعیض آمیز علیه گروه هاى اصلى فلسطینى تحت کنترل رژیم اسرائیل و علیه پناهندگان فلسطینى در تبعید نیز اعمال مى شود.
آپارتاید عمدتا به معناى ملاحظاتى در خصوص چگونگى اداره شهرها و رفتار با ساکنان قلمروهاى تحت کنترل رژیم است، اما رویکرد اسرائیل اتخاذ سیاست هاى تبعیض آمیزى است که ضامن بقاى آن باشند از این رو و در سایه این سیاست ها، فلسطینیان که براى سالیان سال و نسل هاى متمادى در این سرزمین ها زیسته اند یا به زور از کشورشان اخراج مى شوند و یا از ترس جنگ از خانه هایى که در نواحى تحت کنترل اسرائیل است، مى گریزند و هیچگاه اجازه بازگشت به زادگاه خود را نمى یابند. این اخراج پیاپى از یک سو موجب برترى قوم یهود شده و از سوى دیگر قانون اسرائیلى «بازگشت» به عنوان حق مشروع، تنها حق قطعى یهودیان براى هجوم از سراسر جهان به سرزمین موعود شده است که این امر مى تواند تاثیر بسیارى در تحریک یهودیان براى مهاجرت و برترى قوم یهود در این منطقه باشد.
اسرائیل امروزه بر گروه هاى زیر حکومت مى کند:
- 6/4 میلیون نفر یهودى؛
- 3/1 میلیون نفر مسلمان و یهودى اسرائیل که گاهى از آنها با نام عرب هاى اسرائیل یاد مى کنند.
- 5/0 میلیون نفر که نه عرب اند و نه یهودى؛
-3/0 میلیون نفر در غزه و نوار اشغالى و شرق بیت المقدس.
شاید در این میان فلسطینیان با نوعى آپارتاید رسمى و نهادینه مواجه نباشند، اما اسرائیلى هاى یهودى به مراتب از حقوق و آزادى هاى بیشترى نسبت به شهروندان فلسطینى اسرائیل برخوردارند. بیش از 20 قانون اسرائیلى به طور آشکارا یهودیان را بر غیر یهودیان برتر مى داند.
قانون مهم «آزادى و اعتبار انسانى» رژیم اسرائیل را یک دولت یهود مى داند تا دولتى براى همه شهروندان. این قانون نابرابر تبعیض هاى فراوانى علیه فلسطینیان سراسر جهان اعمال داشته است.
بر اساس گزارش سالانه حقوق بشر وزارت خارجه آمریکا، تبعیض هاى اجتماعى و قانونى علیه مسیحیان، مسلمانان و شهروندان دیگر اسرائیل وجود دارد. اسرائیل عرب ها را از آموزش، مسکن، استخدام و خدمات اجتماعى، همانند یهودیان برخوردار نمى کند.
به عنوان مثال 93 درصد اسرائیل توسط آژانس هاى شبه دولتى؛ همچون صندوق ملى یهودیان تصرف شده که بر ضد غیر یهودیان تبعیض روا مى دارد. شهروندان فلسطینى فراوانى با موانع قانونى در به دست آوردن زمین براى کشاورزى ، سکونت یا توسعه تجارى مواجه اند؛ بسیارى از دانش آموزان غیر یهودى که در مدارس حضور پیدا مى کنند، درمقایسه با دانش آموزان اسرائیلى با تبعیض و نابرابرى رو به رو مى شوند. بسیارى از بودجه هاى دولتى به مدارس یهودى تعلق مى گیرد، در حالى که در خصوص مدارس فلسطینیان اینگونه نیست.
بسیارى از شهرها که از جمعیت بالاى فلسطینى برخوردارند، از خدمات اساسى و ضرورى محروم و به طور معنادارى از سرمایه گذارى دولتى کمترى برخوردارند.در حقیقت بیش از هفتاد روستاى فلسطینى که برخى از آنها پیش از تاسیس رژیم اسرائیل وجود داشته اند از سوى دولت به رسمیت شناخته نشده اند و از هر گونه خدماتى محروم اند، بلکه در نقشه هاى رسمى رژیم قرار ندارند.
قانون «تابعیت و ورود به اسرائیل» حتى فلسطینیان مناطق اشغالى را که با شهروندان فلسطینى اسرائیل ازدواج کرده اند از به دست آوردن حق شهروندى و سکونت محروم داشته است. این قانون هزاران شهروند فلسطینى را به دور شدن از اقوام خود مجبور مى کند.
بسیارى از اسرائیلى هاى یهودى، رفتارى نژاد پرستانه علیه فلسطینیان و سایر عربها دارند. نظرسنجى ها نشان مى دهد که دو سوم اسرائیلى ها تمایل دارند که خانه هایشان از فلسطینیان جدا باشد و نزدیک به نیمى از آنها به عرب ها اجازه نمى دهند که به خانه شان وارد شوند و چهل درصد از آنها از سیاست هاى رژیم در تشویق به مهاجرت شهروندان فلسطینى از اسرائیل حمایت مى کنند.
کتاب هاى درسى اسرائیل، فلسطینیان و دیگر عرب ها را در بدترین شکل ممکن نشان مى دهند. سیاست اسرائیل به صورت آشکارى به سمت لکه دار کردن و بى ارزش خواندن فلسطینیان پیش مى رود. خاخام اویدا یوسف رهبر پیشین خاخام هاى یهودى و رهبر معنوى حزب «شاس» سومین حزب بزرگ کنست مى گوید: بسیارى از مردان یهود، عرب ها را مار مى دانند... عرب هایى که باید مثل مار با آنها رفتارشود. در اسرائیل تبعیض نژادى رسمى از نوع آپارتاید آفریقاى جنوبى وجود ندارد. تفاوت کلیدى که وجود دارد این است که سفیدپوستان آفریقاى جنوبى به دنبال استثمار نیروى کار جامعه غیر سفیدپوست تحت نیروى آپارتاید بودند، اما اسرائیل غالبا به دنبال انتقال فلسطینیان از سرزمین مادرى شان و نگهدارى این زمین ها براى استفاده یهودیان بوده است.
مصادره این زمین ها در سال 1984 آغاز شد و تا به امروز ادامه دارد. در سال 1984، تقریبا 750000 نفر فلسطینى(سه چهارم ساکنان فلسطین)توسط نیروهاى اسرائیلى - به صورت اجبارى - اخراج شدند و یا در طول جنگ از ترس جانشان گریختند. اسرائیل، چهارصد روستاى فلسطینى را ویران کرد و براى سکونت یهودیان آماده ساخت. مصادره اموال خصوصى شهروندان فلسطینى هنوز هم ادامه دارد.
این مصادره ازسال 1967 و تا کرانه باخترى وغزه و به ویژه تا مناطق اشغالى بیت المقدس شرقى ادامه یافته است. اسرائیل در مناطق اشغالى، دارایى هاى خصوصى فلسطینیان را به یغما برد و به طور غیر قانونى صدها خانه یهودى ایجاد و ساکنان فلسطینى را از کرانه باخترى و غزه اخراج کرد.
شاید نتوان اوایل سال هاى اشغال کرانه باخترى و نوارغزه توسط اسرائیل را به معناى دقیق کلمه نوعى از آپارتاید نامید، اما مى توان آن را یک حادثه موقتى مربوط به درگیرى جنگى در سال 1967 و پس از آن نامید. اسرائیل کنترل خود را بر این مناطق براى یک دوره چهل سال نگه داشته است؛ دوره اى که دو سوم کل تاریخ تشکیل این رژیم را شکل مى دهد. حتى پس از عقب نشینى سال 2005 ساکنان یهود از غزه، اسرائیل به ادامه کنترل تمام منطقه و اخراج مردم از راه هاى دیگر براى در اختیار گرفتن سرنوشت مردم غزه ادامه داده است . علاوه بر این، اسرائیل شرق بیت المقدس را به خود ضمیمه کرده و از تمایل خود براى ضمیمه کردن نیمى از کرانه باخترى که احتمالا نیمى از درّه اردن باشد، پرده بر داشته است. تبعیض و جدایى در دو سیستم، قانونى متمایز و قابل اجرا براى یهودیان و فلسطینیان است - یهودیان اسرائیلى که به طور غیر قانونى در کرانه باخترى زندگى مى کنند تحت قوانین اسرائیلى هستند و حق دادن راى در انتخابات اسرائیل هستند و مى توانند آزادانه نه تنها در اسرائیل، بلکه به خارج اسرائیل سفر کنند، در حالى که فلسطینیانى که در همین قلمرو و در سرزمین خود به سختى روزگار مى گذرانند از این قوانین سودى عایدشان نمى شود و از هیچ حقى براى راى دادن در انتخابات برخوردار نیستند و نمى توانند آزادانه به داخل یا خارج از اسرائیل سفر کنند.
تبعیض و جدایى همچنین در موارد زیر آشکار است: سیستم جاده پهناور که توسط اسرائیل در نوار غربى رود اردن ساخته شده و فلسطینیان از استفاده آن محروم هستند. این جاده هاى اسرائیلى، سرزمین فلسطین را دو نیم کرده و فلسطینیان کرانه باخترى را از هر گونه آزادى منع کرده است.
فلسطینیان در نوار غربى رود اردن اغلب نیازمند اجازه براى سفر از یک روستا به روستاى دیگر هستند و از ایست و بازرسى هاى نظامى بى شمار اسرائیلى باید بگذرند. این تبعیض یادآور رسوایى آفریقاى جنوبى در «سیستم عبور» است که حرکت سیاه پوستان را با آن کنترل مى کرد.
اسقف دموند فوز یکى از رهبران ضد آپارتاید آفریقاى جنوبى، پس از دیدار از فلسطین مى گوید: آنچه من در طى اقامتم از فلسطین به چشم دیدم، شباهت فراوانى با وضعیت سیاه پوستان افریقاى جنوبى داشت. من کوچک کردن فلسطینیان را در ایستگاه هاى ایست و بازرسى دیدم که یادآور برخورد ماموران جوان سفید پوست با سیاهان افریقاى جنوبى بود.
امروزه اسرائیل به جاى محاصره کرانه باخترى، به محدود کردن حقوق انسانى فلسطینیان همّت گماشته است.